Wanneer je een dierbare verliest, moet je als nabestaande allerlei zaken regelen, zoals de overlijdensaangifte, de uitvaart en allerlei formaliteiten omtrent de erfenis (nalatenschap). Als een testament is opgesteld, is er door de overledene vaak een executeur aangewezen om die zaken goed af te handelen. Als jij bent benoemd tot executeur schept dat allerlei verantwoordelijkheden. Daarnaast hoor je te voldoen aan verschillende wettelijke verplichtingen. In dit artikel leggen we uit wat deze verantwoordelijkheden en verplichtingen precies inhouden.
Ook kun je het online informatiemagazine Erfrechtadvocaat.nl raadplegen waar allerlei zaken rondom erfenissen op een heldere wijze worden uitgelegd. Daarnaast kun je op de website familie-erfrecht.nl een podcast beluisteren waarin erfrechtadvocaat mr. Joost Diks en presentatrice Inge Diepman je meenemen in de wereld van nalatenschappen.
De taken en bevoegdheden van de executeur
Veel mensen zien de benoeming tot executeur als een eer. Daaruit blijkt immers dat de overleden persoon vertrouwen stelde in die nabestaande. In de meeste gevallen word je van tevoren geïnformeerd over de taken en bevoegdheden en word je uitgelegd welke risico’s er aan je rol als executeur zijn verbonden. Je mag de taak vanzelfsprekend ook weigeren. Als je de benoeming wilt aanvaarden, is het verstandig een verklaring van executele te laten opstellen bij de notaris. In dit document worden de aanvaarding, de benoeming en je bevoegdheden vastgelegd. De akte heb je regelmatig nodig bij het uitvoeren van de verschillende taken, bijvoorbeeld wanneer je stukken van de Belastingdienst nodig hebt of gegevens bij de bank wilt opvragen.
Uittreksel uit het Centraal Testamentenregister
Je hebt als executeur nog veel meer papieren nodig die je kunt opvragen als je ze nog niet in je bezit hebt. De overlijdensakte is te verkrijgen bij de gemeente waar iemand is gestorven. Daarnaast is het uittreksel uit het Centraal Testamentenregister (CTR) belangrijk. Hieruit blijkt of de overledene een testament heeft vastgelegd. Het uittreksel CTR is op te vragen bij het Centraal Testamentenregister. De rechtbank houdt het boedelregister bij. Op de bijbehorende uittreksels staat vermeld of er erfgenamen zijn die de erfenis hebben verworpen of beneficiair hebben aanvaard. Als je beschikt over een verklaring van executele heeft je notaris alle documenten doorgaans al voor je gecontroleerd. Je moet op de hoogte zijn wie de erfgenamen zijn, omdat je als executeur in het belang van de erfgenamen handelt en verantwoording aan hen moet afleggen. In de verklaring van erfrecht staan al deze zaken vermeld. Het is vaak prettig om ook inzicht te hebben in die verklaring.
Het opstellen van de boedelbeschrijving
Als je executeur bent is het dus belangrijk dat je over voldoende informatie beschikt, bijvoorbeeld bij het opstellen van de boedelbeschrijving. Het komt er in het kort op neer dat je alle informatie van de overledene hoort te ontvangen. Dit betreft documenten zoals: bankafschriften, hypotheekoverzichten, belastingaanslagen en aangiftes, huurcontracten en WOZ- aanslagen. Maar ook een overzicht van schulden, jaaropgaven, een lijst van waardevolle spullen, een samenlevingsovereenkomst of huwelijkse voorwaarden zijn belangrijk. Soms komt het voor dat erfgenamen die informatie niet willen delen, terwijl ze die wel in hun bezit hebben. De rechter kan de erfgenamen dan alsnog opleggen dit te doen. Een ander belangrijk punt is dat je van doen hebt met zogeheten beheersmaatregelen. In een dergelijke situatie kan de executeur ook over de nalatenschap beschikken door bijvoorbeeld de woning te verkopen. Het is raadzaam een erfrecht advocaat te raadplegen als er twijfels leven over wat je wel en niet mag doen. Zo kunt u voorkomen dat je aansprakelijk wordt gesteld.